میلگرد چیست؟

همه ما نام میلگرد را شنیده­ ایم و کم و بیش اطلاعاتی نیز در مورد آن داریم، برای مثال می­ دانیم که یکی از مصالح به کار رفته در سازه ­ها است و با افزایش قیمت آن هزینه سخت و ساز نیز افزایش پیدا می­ کند. امروزه میلگرد ها از کف ساختمان گرفته تا ستون­ ها و… مورد استفاده قرار می­ گیرند.

میلگرد نوعی میله فولادی است که در سایزهای متفاوتی ساخته می ‌شود و برای بتن‌ ریزی مورد استفاده قرار می‌ گیرد. در اکثر سازه ­های دست بشر از بتن به منظور استحکام استفاده بنا می­ شود. اگرچه بتن  مقاومت بالایی در برابر نیرو های فشاری دارد و برای خرد کردن این ماده به نیروی فشاری فوق العاده ­ای احتیاج است، اما یک نقطه ضعف نیز دارد. بتن مقاومت چندانی در برابر نیروهای کششی و چرخشی ندارد، همین جا است که میلگرد پا به میدان می­گذارد و از سازه ­ها در مقابل نیروهای کششی محافظت می­ کند. در واقع از این محصول فولادی برای تقویت بتن استفاده می ­شود. یکی از زمان­ هایی که افزایش مقاومت کششی بتن به لطف میلگرد ها ، از ما محافظت می­ کند، هنگام وقوع زلزله است. در این مواقع آنچه مانع از ترک خوردن و شکستن بتن می­ شود، میلگردهای به کار رفته در آن است. آنها همچون محافظان سازه ها عمل می­ کنند تا ساکنان در امنیت باشند.

انواع میلگرد از نظر استاندارد

هر کشور دارای استاندارادهایی در تولید میلگرد خود می‌باشد که گاهی اوقات این استانداردها در سطح بین المللی رعایت شده و برخی مواقع هم در سطح ملی هستند. این استانداردها عموما بر اساس محیط و شرایط هر کشور ایجاد شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند. در کشور ما بیش‌تر کارخانه‌های تولید میلگرد از جمله کارخانه ذوب آهن اصفهان که شرکت شاخص در این زمینه است، از استانداردهای روسی در ساخت میلگرد پیروی می‌کنند.

در این استاندارد انواع میلگرد به چند گروه A1، A2، A3 و A4 تبدیل می‌شوند که در ادامه به طور کاملا آن‌ها را توضیح خواهیم داد. اما اگر بخواهیم به استانداردهای بین المللی تولید میلگرد نگاه کنیم، به چند مورد مهم شامل استاندارد ASTM، JIS، DIN و ISO می‌رسیم. ASTM یکی از معتبرترین استانداردهای تولید میلگرد دنیا است که از طرف انجمن آزمون و مواد آمریکا ارائه شده است.

JIS استاندارد مربوط به کشور ژاپن می‌باشد که استاندارد JIS G3112 را برای میلگردهای مصرفی در بتن عنوان کرده است. استاندارد DIN مربوط به کشور آلمان می‌باشد و DIN 488 را برای میلگردهای مصرفی پیشنها می‌دهد. در نهایت، ISO که مربوط به سازمان بین المللی استاندارد است، ISO 6935 را برای میلگردها عنوان می‌کند. این که کدام یک از این استانداردها و یا حتی استانداردهای دیگر در تهیه میلگرد استفاده شود، بستگی به محیط کشور و البته کارخانه تولید کننده دارد.

میلگرد A1

این نوع میلگردها از درصد کمی کربن ساخته شده‌اند. به همین دلیل، قابلیت انعطاف و شکل پذیری بالایی دارند. در صنعت به این نوع میلگردها، میلگرد نرم هم گفته می‌شود و به طور معمول هیچ گونه آجی بر روی سطح خود ندارند. 

میلگرد A2

این نوع میلگردها دارای سختی بیش‌تری نسبت به میلگردهای A1 هستند و بر روی سطح بدنه خود اج‌هایی یکنواخت دارند. در صنعت به این میلگردها نیمه ترد گفته می‌شود.

میلگرد A3

این میلگردها دارای سختی بالاتری نسبت به دو نمونه قبلی هستند و در نتیجه شکل پذیری کم‌تری نسبت به آن‌ها دارند. از طرف دیگر، بر روی سطح ان‌ها آج‌هایی به شکل جناق وجود دارد. به همین دلیل، میلگردهای A3 میلگرد جناقی هم نامیده می‌شوند.

میلگرد A4

میلگرد‌های A4 سخت‌ترین نوع میلگرد هستند که بر روی سطح آن‌ها آج‌هایی به صورت جناقی قرار گرفته است. منتهی این آج‌ها از دو طرف برعکس یک دیگر هستند که این مورد باعث افزایش چسپندگی میلگرد به بتن می‌شود. در واقع می‌توان گفت با افزایش شماره این میلگردها، درجه سختی‌شان هم افزایش می‌یابد.

کاربرد میلگرد

عمده‌ترین کاربرد آن، در صنعت ساختمان‌سازی است، اما این کاربرد تنها به ستون‌ها ختم نمی‌شود. بلکه تقریبا تمام قسمت‌های یک ساختمان از مزایای حضور میلگرد بهره‌مند می‌شوند. در ادامه به شرح کاربردهای میلگرد در قسمت‌های مختلف ساختمان می‌پردازیم.

• میلگرد راستا: این محصول برای ایجاد مقاومت کششی در بتن استفاده شونده در فونداسیون ساختمان، کاربرد دارد.
• سنجاقی: استفاده از این محصول در خاموت، باعث افزایش نیروی برشی آن می‌شود؛ همچنین استفاده از سنجاقی بین مقاطع طولی و خاموت، اتصالات را محکم می‌کند.
• خاموت: از خاموت جهت جلوگیری از بیرون زدگی مقاطع طولی بر اثر کمانش استفاده می‌شود؛ همچنین استفاده از خاموت به تحمل نیروهای برشی و جلوگیری از افزایش ترک در ستون‌ها کمک می‌کند.
• خرک: از این محصول برای بتن‌ریزی کف سازه‌ها و فونداسیون، به صورت دو شبکه متوالی افقی در داخل قالب استفاده می‌شود.
• رکابی: در بتن‌ریزی دیوار، برای نگه داشتن مقاطع طولی و عمودی از نوعی چیدمان میلگرد موسوم به رکابی استفاده می‌شود.
• ادکا: این محصول تحمل نیروهای برشی و لنگرهای منفی در تکیه‌گاه‌های تیر یکسره را میسر می‌سازد. در واقع قسمت زیرین میلگرد ادکا، وظیفه تحمل نیروی کشش ایجاد شده از خمش و قسمت مایل آن، وظیفه تحمل نیروی کشش ناشی از برش را دارد.

انواع توری فلزی ساخته شده با میلگرد:

توری فلزی تقویت کننده یا یک پارچه را می‌توان در فرمت‌های مختلف با استفاده از انواع میلگرد و طبق BS 4483 تولید کرد. توری‌ها فولادی ساخته شده از میلگرد برای تقویت بتن مورد استفاده هستند.

توری استاندارد 4.8 متر طول و  2.4 متر عرض دارد که با ترکیب و یا جوش الکترونیکی تشکیل شده، به‌طوری که معمولا می‌توان آن را با دست  به روش‌های مختلف برای برنامه‌های مختلف تولید:

• توری مربع: اندازه مش 200 × 200 میلی‌متر، محدوده وزنی 16/16 – 16/1 کیلوگرم / مربع متر به‌طور معمول برای اسلب طبقات استفاده می‌شود.
• مش مستطیل: مش با ابعاد 200 × 100 میلی متر، محدوده وزن 9 – 10 میلی متر / کیلوگرم متر به‌طور معمول برای اسلب طبقات استفاده می‌شود.
• مش با ابعاد بزرگ: مش با ابعاد 100 × 400 میلی‌متر، محدوده وزن 2.61 – 6.72 کیلوگرم / sq. متر به‌طور معمول برای ساخت جاده و پیاده رو استفاده می‌شود.
• مش بسته بندی: مش با ابعاد 100 میلی متر × 100 میلی متر. به‌طور معمول در اسکلت‌های معلق یا اسلب های کف استفاده می شود.

نحوه قیمت گذاری میلگرد

قیمت میلگرد یکی از مهم‌ترین مولفه‌ها در ساختمان‌سازی و قیمت تمام شده سازه‌ها می‌باشد. دلیل آن هم استفاده گسترده از میلگرد در ساخت ساختمان‌ها است. اما قیمت ‌گذاری میلگرد خود به عوامل گوناگونی بستگی دارد. مهم‌ترین این عامل‌ها قیمت پایه آهن و فولاد می‌باشد. هر چه این قیمت بیش‌تر باشد، قیمت میلگرد هم بالاتر خواهد بود . برعکس ان هم صادق است.

از طرف دیگر، میزان عرضه و تقاضا برای میلگرد هم نقش زیادی در تعیین قیمت این مصالح پرکاربرد دارد. هم چنین نرخ ارز هم بی‌تاثیر نبوده و می‌تواند موجب نوسان در قیمت میلگرد شود. بنابراین، قیمت میلگرد ثابت نمی‌ماند و پیوسته در حال تغییر است. شما می‌توانید قیمت روز میلگرد را در این صفحه مشاهده کنید.